Η Πιστοποίηση είναι υποχρεωτική διαδικασία εξωτερικής αξιολόγησης και διενεργείται με βάση συγκεκριμένα, προκαθορισμένα, διεθνώς αποδεκτά και εκ των προτέρων δημοσιοποιημένα ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια και δείκτες, εναρμονισμένα με τις Αρχές και Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Η Πιστοποίηση συνοπτικά
Σκοπός της πιστοποίησης είναι η διασφάλιση της ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης, καθώς και η αποτελεσματικότητα και διαφάνεια της συνολικής λειτουργίας των ΑΕΙ. Η περιοδική πιστοποίηση της ποιότητας των ΑΕΙ αποτελεί βασική αποστολή της ΕΘΑΑΕ και αφορά στην πιστοποίηση τόσο του εσωτερικού συστήματος διασφάλισης της ποιότητας που έχουν αναπτύξει τα Ιδρύματα, όσο και των προγραμμάτων σπουδών και των τριών κύκλων της Ανώτατης Εκπαίδευσης που παρέχονται από τις ακαδημαϊκές μονάδες των ΑΕΙ.
Γενικές Αρχές Πιστοποίησης
- Η πιστοποίηση διενεργείται με ενιαία κριτήρια και διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας για όλους, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και τις δεσμεύσεις της χώρας μας ως μέλους του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ),
- Είναι μια αδιάβλητη διαδικασία, η οποία διενεργείται με όρους διαφάνειας και αξιοκρατίας από μια Αναγνωρισμένη Ανεξάρτητη Αρχή,
- Βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία και πραγματοποιείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες,
- Οδηγεί στην απόφαση για το αν ένα πρόγραμμα σπουδών πληροί τα ελάχιστα καθορισμένα και εκ των προτέρων δημοσιοποιημένα κριτήρια πιστοποίησης,
- Τα αποτελέσματα της πιστοποίησης δημοσιεύονται και είναι διαθέσιμα σε όλους τους ενδιαφερόμενους.
Οφέλη Πιστοποίησης
- Λειτουργεί προς όφελος των φοιτητών, των γονέων, των ίδιων των ΑΕΙ και της κοινωνίας, επειδή διασφαλίζει ότι ο απόφοιτος ενός προγράμματος σπουδών έχει αποκτήσει ένα συγκεκριμένο συνδυασμό γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων (μαθησιακά αποτελέσματα) που αντιστοιχούν στα κριτήρια πιστοποίησης.
- Διασφαλίζει ότι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα καλύπτει τα ελάχιστα κριτήρια ποιότητας, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης.
- Οδηγεί στην αναβάθμιση της αξίας των ελληνικών τίτλων σπουδών και στη διεθνή αναγνώρισή τους. Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα καλείται να ανταγωνιστεί πανευρωπαϊκά χώρες, όπου η πιστοποίηση εφαρμόζεται ήδη στη συντριπτική πλειονότητα των προσφερόμενων προγραμμάτων σπουδών.
- Ενισχύει την κινητικότητα των Ελλήνων πτυχιούχων και αυξάνει τις ευκαιρίες απασχόλησης σε θέσεις εργασίας, όπου η κατοχή πιστοποιημένων τίτλων σπουδών αποτελεί προϋπόθεση πρόσληψης. Επισημαίνεται ότι η κατοχή πιστοποιημένων τίτλων σπουδών αποτελεί πανευρωπαϊκά τρέχουσα τάση στην αγορά εργασίας και βασικό κριτήριο πρόσληψης των νέων πτυχιούχων.
- Αποτελεί διαβατήριο για τη φοίτηση των Ελλήνων πτυχιούχων σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών της Ευρώπης και διεθνώς, πολλά από τα οποία αξιολογούν θετικά την κατοχή πιστοποιημένου τίτλου σπουδών.
- Αποτελεί βασική προϋπόθεση για την εξωστρέφεια των ελληνικών ΑΕΙ.
- Οι επαγγελματικές ενώσεις και τα επιμελητήρια χρησιμοποιούν την πιστοποίηση ως απόδειξη της σύνδεσης ενός προγράμματος σπουδών με τον οικείο επαγγελματικό κλάδο και τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα.
- Στην αγορά εργασίας η πιστοποίηση παρέχει εγγυήσεις/διασφαλίζει ότι ο απόφοιτος συγκεντρώνει τις απαιτούμενες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που χρειάζονται για μια συγκεκριμένη θέση εργασίας.
- Οι διακρατικές συνεργασίες σε κοινά προγράμματα σπουδών προαπαιτούν την πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών.
Η Πιστοποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών
Η πιστοποίηση ενός προγράμματος σπουδών μεταφέρει το κέντρο βάρους από την αξιολόγηση των “εισροών” στην αξιολόγηση των ποιοτικών αποτελεσμάτων, των “εκροών” και πιο συγκεκριμένα, στην επίτευξη των στόχων και των μαθησιακών αποτελεσμάτων.
Πρόκειται για μία διαδικασία προκαθορισμένη, αξιόπιστη και πρακτικά εφαρμόσιμη. Επομένως, θα πρέπει να πραγματοποιείται με συνέπεια και να δημοσιοποιείται.
Περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
- Πρόταση Πιστοποίησης του ΠΣ που υποβάλλεται από το Ίδρυμα
- Εξωτερική αξιολόγηση του ΠΣ από Επιτροπή ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η οποία συνήθως περιλαμβάνει και επιτόπια επίσκεψη στο Ίδρυμα
- Υποβολή της Έκθεσης Πιστοποίησης στην ΕΘΑΑΕ, ως αποτέλεσμα της διαδικασίας πιστοποίησης του ΠΣ
- Έκδοση απόφασης πιστοποίησης από την ΕΘΑΑΕ
- Συνεχής παρακολούθηση της πορείας του ΠΣ από το ΕΣΔΠ (ΜΟΔΙΠ)
Η διαδικασία της πιστοποίησης διασφαλίζει ότι το πρόγραμμα σπουδών που προσφέρει το ΑΕΙ πληροί όλες τις τυπικές προδιαγραφές που προβλέπονται από το πρότυπο της ΑΔΙΠ και το οικείο Ίδρυμα, αλλά και ότι οι επιδόσεις και οι ικανότητες των αποφοίτων του συγκεκριμένου κύκλου σπουδών (μαθησιακά αποτελέσματα) αντιστοιχούν στα προσδοκώμενα επαγγελματικά προσόντα που απαιτεί η κοινωνία και η αγορά εργασίας. Επίσης, πιστοποιείται ότι το πρόγραμμα σπουδών ικανοποιεί τα ελάχιστα κριτήρια ποιότητας, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί στον ΕΧΑΕ.
Η πιστοποίηση αποτελεί διαβατήριο για τη συνέχιση της φοίτησης στην Ευρώπη και διεθνώς, και αυξάνει τις ευκαιρίες απασχόλησης στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, καθώς η κατοχή πιστοποιημένων τίτλων σπουδών θεωρείται υψίστης σημασίας για την είσοδο των αποφοίτων στην αγορά εργασίας.
Η Πιστοποίηση του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης της Ποιότητας
Σε κάθε Ίδρυμα Ανώτατης Εκπαίδευσης διαμορφώνεται και εφαρμόζεται ένα εσωτερικό σύστημα διασφάλισης της ποιότητας (ΕΣΔΠ) που πρέπει να καλύπτει όλο το φάσμα των λειτουργιών και δραστηριοτήτων του Ιδρύματος.
Για τη διασφάλιση και συνεχή βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου κάθε Ιδρύματος, καθώς και για την αποτελεσματική λειτουργία και απόδοση των υπηρεσιών του, το εσωτερικό σύστημα διασφάλισης της ποιότητας πρέπει να διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές, ιδίως εκείνες του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ESG, Μέρος Α’), και τις αρχές και κατευθύνσεις της ΕΘΑΑΕ. Σε κάθε ΑΕΙ, την ευθύνη για την οργάνωση και εφαρμογή του εσωτερικού συστήματος διασφάλισης της ποιότητας έχει η Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας.
Το ΕΣΔΠ των ΑΕΙ πιστοποιείται περιοδικά από την ΕΘΑΑΕ. Στα γενικά κριτήρια της διαδικασίας περιλαμβάνονται:
- η θέσπιση σαφών και καθορισμένων στόχων για τη διασφάλιση και τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών και των υποστηρικτικών υπηρεσιών του Ιδρύματος,
- η διαδικασία σχεδιασμού πολιτικής, η αποτελεσματική οργάνωση και η διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας,
- η διαδικασία εφαρμογής της πολιτικής για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας,
- η τεκμηριωμένη βελτίωση της ποιότητας.
Στο πλαίσιο αυτό τα ΑΕΙ θα πρέπει να εντάξουν στο στρατηγικό τους προγραμματισμό μία πολιτική διασφάλισης της ποιότητας. Η πολιτική αυτή αναπτύσσεται και εξειδικεύεται στους τομείς δράσης του Ιδρύματος και ειδικότερα, στην εκπλήρωση των απαιτήσεων ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών και των λοιπών υπηρεσιών του Ιδρύματος. Επίσης, η πολιτική διασφάλισης της ποιότητας πρέπει να εφαρμόζεται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη εντός του Ιδρύματος (διδάσκοντες, φοιτητές, ηγεσία και διοίκηση) και να δημοσιοποιείται ευρέως.
